ავტომობილის უსაფრთხოების ბალიშები, ან „ეარბაგები“, წარმოადგენენ ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს უსაფრთხოების სისტემას, რომელიც ამცირებს მგზავრების დაზიანების რისკს ავტოსაგზაო შემთხვევის დროს. მათი მთავარი ფუნქციაა ავარიული შეჯახებისას მძღოლისა და მგზავრების სხეულის დაცვა, შოკისა და დაჯახების დროს ენერგიის შერბილებით. ეს სისტემა მნიშვნელოვნად ზრდის მგზავრების გადარჩენის შანსებს მძიმე ავარიებში და ამცირებს ტრავმების რისკს.
როგორ მუშაობს უსაფრთხოების ბალიშები?
უსაფრთხოების ბალიშების სისტემა ეფუძნება რამდენიმე ძირითად კომპონენტს: სენსორები, ბალიში (ეარბაგი), აირწვის გენერატორი და კონტროლის სისტემა. ეს კომპონენტები ერთად მუშაობენ, რათა სწრაფად და ეფექტურად განახორციელონ ბალიშების გაშლა შეჯახებისას.
- საბაზო სენსორები ავტომობილის უსაფრთხოების ბალიშების სისტემა აღჭურვილია სენსორებით, რომლებიც აღიქვამენ შეჯახების დროს წარმოქმნილ ძალას. სენსორები აანალიზებენ ტრანსპორტის აჩქარებას და მოძრაობის ცვლილებებს. თუ სენსორები აღმოაჩენენ, რომ ავტომობილს მიადგა მძიმე დარტყმა, ისინი აძლევენ სიგნალს კონტროლის სისტემას, რომელიც იწყებს უსაფრთხოების ბალიშების გაშლას.
- კონტროლის სისტემა კონტროლის სისტემა არის „ტვინი“ ამ სისტემის, რომელიც განსაზღვრავს, როდის არის საჭირო ბალიშების გაშლა. ის ადგენს, არის თუ არა შეჯახება საკმარისად ძლიერი, რომ მოხდეს ბალიშების გაშლა. ხშირად, კონტროლი ხდება მილისწამებში, რათა ბალიშმა დროულად მოახდინოს შოკის შერბილება.
- ბალიშების გაშლა თუ კონტროლის სისტემა დაადგენს, რომ შეჯახება საკმარისად მძიმედ მოხდა, იწყება ბალიშების გაშლა. ეს ხდება ძალიან სწრაფად: ბალიში, რომელიც შეკეცილი და ჩაკეცილი მდგომარეობაშია, 30 მილიწამის განმავლობაში იშლება, ანუ დაახლოებით იმავე დროს, როცა თვალს ვახამხამებთ. ბალიშის შიგნით არის ინერტული აირი (ხშირად აზოტი), რომელიც გენერატორის საშუალებით სწრაფად ივსება.
- აირწვის გენერატორი ბალიშის შიგნით არსებული აირის გენერატორი წამში იწვის სპეციალურ ქიმიურ მასალას, რომელიც წარმოქმნის აირს. ამის შედეგად ბალიში სწრაფად იფუშება და ინარჩუნებს სრულ ფუნქციონირებას შეჯახების დროს.
- გამოსული ბალიში ბალიშის გაშლისას, ის ფარავს საჭეს, პანელს, ან ავტომობილის სხვა ადგილებს, რათა მძღოლსა და მგზავრებს თავიდან აიცილონ შეჯახება მყარ ზედაპირებთან, როგორიცაა საჭე, წინამძღოლის დაფა ან გვერდითი ფანჯრები. ბალიში აგრეთვე მყისიერად იცლება აირისგან შეჯახების შემდეგ, რათა მგზავრებმა შეძლონ ავტომობილის უსაფრთხოდ დატოვება.
უსაფრთხოების ბალიშების ტიპები
უსაფრთხოების ბალიშები განსხვავდება მათი მდებარეობისა და დანიშნულების მიხედვით:
- წინა უსაფრთხოების ბალიშები ეს არის ყველაზე გავრცელებული ტიპი, რომელიც ძირითადად მძღოლის და წინა მგზავრის დასაცავადაა განკუთვნილი. ის ყველაზე მნიშვნელოვანია მაშინ, როდესაც ავტომობილი წინიდან ეჯახება რომელიმე ობიექტს.
- გვერდითი უსაფრთხოების ბალიშები ეს ბალიშები განთავსებულია ავტომობილის კარის გვერდზე და განკუთვნილია მძღოლისა და მგზავრის გვერდითი შეჯახებისგან დასაცავად.
- თავის ბალიშები ამ ტიპის ბალიშები იცავს მგზავრების თავს, განსაკუთრებით გვერდით შეჯახების დროს. ისინი იცილებენ ტრავმებს, რაც ხშირად ხდება მყარ ზედაპირებთან კონტაქტის შედეგად.
- მუხლის ბალიშები ზოგიერთ ავტომობილში დამატებულია მუხლის ბალიშები, რომლებიც განთავსებულია საჭის ქვედა ნაწილში და უზრუნველყოფენ მძღოლისა და მგზავრების მუხლების დაცვას.
უსაფრთხოების ბალიშების მნიშვნელობა
უსაფრთხოების ბალიშები ძალიან ეფექტურია ტრავმების პრევენციისთვის, განსაკუთრებით მაშინ, როცა გამოიყენება უსაფრთხოების ღვედთან ერთად. მათი გაშლა იცავს სხეულს მყარ ზედაპირებთან შეჯახებისგან და ამცირებს ენერგიას, რომელსაც ადამიანი იღებს შეჯახებისას. კვლევებმა აჩვენა, რომ უსაფრთხოების ბალიშებმა შეიძლება მძღოლის სიცოცხლის გადარჩენა 30%-ით მეტი შემთხვევებში, განსაკუთრებით მძიმე ავარიებში.
რა უნდა ვიცოდეთ უსაფრთხოების ბალიშების გამოყენების შესახებ?
- უსაფრთხოების ღვედი უსაფრთხოების ბალიშები საუკეთესო შედეგებს იძლევა, როდესაც მძღოლი და მგზავრები ღვედით არიან შეკრულნი. თუ ბალიშები გამოიყენება უსაფრთხოების ღვედის გარეშე, შესაძლოა მათი ეფექტურობა შემცირდეს და პირიქით, უფრო მეტი ზიანი მიაყენოს სხეულს.
- საბავშვო სავარძელი არასდროს უნდა ჩასვათ ბავშვი წინა სავარძელში, განსაკუთრებით, თუ უსაფრთხოების ბალიში გააქტიურებულია. ბალიშის მყისიერი გაშლა შეიძლება იყოს სახიფათო ბავშვისთვის. პატარებს უნდა ჰყავდეთ სპეციალური საბავშვო სავარძლები, რომლებიც განთავსებულია უკანა სავარძლებში.
- ბალიშების შემოწმება და სერვისი უსაფრთხოების ბალიშები წარმოადგენს ტექნოლოგიურად კომპლექსურ სისტემას და მათი შემოწმება აუცილებელია რეგულარულად. თუ ავტომობილი იყო ავარიაში და ბალიშები გაიხსნა, მათი ჩანაცვლება აუცილებელია, ვინაიდან ისინი ერთჯერადი მოხმარებისაა.
დასკვნა
უსაფრთხოების ბალიშები წარმოადგენს უმნიშვნელოვანეს კომპონენტს ავტომობილის უსაფრთხოების სისტემაში. მათი ეფექტური მუშაობა მძღოლებსა და მგზავრებს იცავს მძიმე ტრავმებისგან და მნიშვნელოვნად ზრდის გადარჩენის შანსებს სერიოზულ შეჯახებებში. რეგულარული შემოწმება, უსაფრთხოების ღვედის გამოყენება და ბალიშების სათანადო მოვლა აუცილებელია მათი ეფექტურობის მაქსიმალური გამოყენებისთვის.
